Waar is het voor bedoeld?
Er stond een lezing in de krant. Van Richard Dawkins, over nieuwe vragen in de evolutietheorie enzo. Ja, ik kan het lezen en min of meer begrijpen, maar doorvertellen dat gaat me nou weer boven de pet. (Hij staat in het NRC vandaag)
Die lezing had een fantastische titel: De vier wie-vragen. En er stonden mooie plaatjes bij. Van voorwerpen die gebruikt waren door Niko Tinbergen bij een onderzoek naar het gedrag van meeuwenkuikens. Meer kwam ik daar niet over te weten want de lezing ging helemaal niet over dit onderzoek. De plaatjes stonden er bij voor het mooi. En dat waren ze. Erg mooi. Er was een foto van een doosje met uitgeknipte vormen. Een soort envelop met zes meeuwenkoppen met daarop verschillende gekleurde stippen en deze envelop met een soort symbolen, die denkelijk ook iets met meeuwenkoppen te maken hebben.
Intrigerende titel, raadselachtige plaatjes. Van die dingen waarvan je de hoed en de rand niet weet, maar die je juist daarom aanspreken. Mij dan. En in die lezing stond iets over doelmatigheid. Dat wij mensen overal wat achter zoeken, als het ware:
—Het idee van doelmatigheid is diep geworteld in het menselijk bewustzijn. Al onze wakkere uren zijn we bezig met het ontwikkelen en uitvoeren van schema’s en plannen, we zijn omringd door sociale lotgenoten die precies hetzelfde doen en door voorwerpen die ontworpen zijn met een specifiek doel voor ogen. We leven in een wereld die gedomineerd wordt door moedwillige ontwerpen. Vanaf het moment dat we wakker worden en koffie drinken uit een kop die ontworpen is om koffie te bevatten, tot aan het moment dat we ons weer uitstrekken op een matras die ontworpen is om zacht te zijn en onder dekens liggen die ontworpen zijn om warmte vast te houden, al die tijd is het volkomen vanzelfsprekend om over vrijwel alles wat we tegenkomen te vragen: “Waar is het voor bedoeld?”.—
Ik ruk het hier maar even uit zijn verband hoor, ik wou eigenlijk alleen maar zeggen dat ik die plaatjes zo prachtig vond. Al weet ik begod niet waar ze voor dienen. Of juist daarom. Omdat altijd alles tot de nok toe met nut gevuld is. Dat het wel ‘s fijn is als je dingen niet weet, zodat ze in het gat tussen waken en slapen kunnen vallen om daar een beetje te zingen. De rest van de dag.
zeg ook 's wat
Ik moest meteen aan Olijfje (van popeye) denken toen ik het plaatje zag…:-)
bioloog van oorsprong…
zoals iedereen?
Hoe rood moet iets zijn om er maximaal tegenaan te pikken? Of hoelang?
En dat met de natuur als ontwerper…
Miljoenen jaren geexperimenteerd.
Zoek zelf dat punt.
Binnen die 31 jaren die ik leef.
Mooie achterafschets bij je knollen.
Het ging over de ‘waarom-vragen’. Niet de wie-vragen.
Als je ooit eens eieren uitbroedt in een broedmachine, kun je de kuikens leren eten door met een potlood in het voederbakje te tikken. Zo simpel is het.
Tinbergen heeft de vier waarom-vragen geformuleerd. Dawkins borduurt daarop voort door de vier wie-vragen te stellen. Dit alles om die ene waarom-vraag beter te kunnen beantwoorden: waarom gedraagt het dier zich zoals het zich gedraagt.
Teneinde meer te weten te komen over wat dan ook is het van belang de juiste vragen te stellen. Zo simpel is dat niet.
Mij ging het gewoon om de schoonheid van die onderzoeks-attributen. Juist omdat ik het waarom ervan niet ken.
Reactie van: zeekomkommer
Ja, meer nutteloosheid, redundantie en meer van die schone dingen, ben ik voor (—maar stiekem toch wel met het doel: serendipiteit, schoonheid, ontlading, plezier etc?).
Ik dacht natuurlijk met het doel schoonheid enzo, maar kan dat wel? Veronderstelt een doel niet altijd ook een waarom?
Dan zal het wel gewoon een u-bocht zijn.
(En ineens zie ik mezelf op een weg vol haarspeldbochten. Geen wonder dat ik zo langzaam vooruit kom :-))
Reactie van: zeekomkommer
Wat een hoop moeilijke woorden, doe mij de plaatjes maar, ik heb toevallig vorige week ook een oranje korte broek, nou ja, hij is half lang eigenlijk, gekocht. Oranje is helemaal de kleur van dit moment, hè?
Jaloers! Ik word gelijk onrustig van het nut niet weten.
Vroeg eens, aan ex-lief, bij het zien van wat bergjes in Turkije in alle ernst: ‘wat is het nut daarvan, kunnen ze het niet beter vlak maken en belandbouwen?’
Wat niet uit scheen te kunnen, maar wat bovenal helemaal de verkeerde vraag scheen te zijn.
Me onnuttig houden kan ik wel goed trouwens. Doelloos hangen of lopen. Alhoewel dan is het doel weer mijn genot…
Mag ik “denkelijk” uit dit verband rukken? Ik vind dat een mooi woord.
If you want to find out anything from the theoretical physicists about the methods they use, I advise you to stick closely to one principle: Don’t listen to their words, fix your attention on their deeds. by gambling
Commenting is not available in this weblog entry.